Zatrudnianie obcokrajowców stało się nieodłącznym elementem polskiego rynku pracy. Jednak proces legalizacji zatrudnienia cudzoziemców wymaga znajomości przepisów i przygotowania odpowiedniej dokumentacji. W tym artykule dowiesz się, od czego zacząć i jakie są podstawowe wymagania, aby zatrudnić cudzoziemca w Polsce zgodnie z prawem.

W dynamicznie rozwijającej się polskiej gospodarce coraz więcej firm sięga po pracowników spoza Unii Europejskiej. Szczególnie widoczne jest to w branżach takich jak produkcja, budownictwo, logistyka, transport, gastronomia i hotelarstwo, gdzie brakuje rąk do pracy. Cudzoziemcy z krajów Europy Wschodniej, Azji Południowo-Wschodniej i Ameryki Łacińskiej są cenieni za wysoką motywację do pracy. Wyróżniają się także elastycznością i gotowością do podejmowania wyzwań.

Podstawowe wymagania – od czego zacząć?

Pierwszym i najważniejszym warunkiem zatrudnienia cudzoziemca spoza UE jest jego legalny pobyt na terenie Polski. To oznacza, że kandydat musi legitymować się jednym z następujących dokumentów:

  • wizą krajową uprawniającą do pobytu dłuższego niż 3 miesiące,
  • kartą pobytu czasowego lub kartą pobytu stałego,
  • kartą pobytu rezydenta długoterminowego UE,
  • zezwoleniem na pobyt czasowy ze względu na pracę.

Jeśli kandydat już przebywa legalnie w Polsce, reszta dokumentów może zostać załatwiona w trakcie procesu rekrutacji.

Warto jednak pamiętać, że w przypadku zatrudniania cudzoziemców konieczna jest cierpliwość. Czas oczekiwania na decyzje urzędowe zależy od podstawy zatrudnienia. Przy zatrudnieniu w oparciu o oświadczenie o powierzeniu pracy proces administracyjny zajmie kilka dni. W przypadku zezwolenie na pracę czy zezwolenie na pobyt i pracę procedura może zająć nawet do kilku miesięcy. Szerzej piszemy o tym w drugiej części artykułu nt. legalizacji zatrudnienia cudzoziemców w Polsce.

Co więcej, od 1 czerwca 2025 r. wchodzą w życie istotne zmiany w przepisach. Wprowadzony zostaje Rejestr powierzonych prac cudzoziemcom, czyli elektroniczny system, w którym należy zgłaszać powierzenie pracy cudzoziemcowi. Będzie on dostępny poprzez portal praca.gov.pl.

Wpisu do powyższego rejestru należy dokonać najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy cudzoziemca. Brak takiego zgłoszenia oznacza nielegalne powierzenie pracy, nawet jeśli inne dokumenty (np. wiza, umowa) są poprawne.

Zmiany mają na celu zwiększenie kontroli i transparentności w zatrudnianiu cudzoziemców w Polsce. Dane wprowadzone do rejestru będą automatycznie przekazywane do:

  • ZUS (weryfikacja zgłoszenia do ubezpieczeń),
  • Straży Granicznej (legalność pobytu),
  • Państwowej Inspekcji Pracy (legalność zatrudnienia).

Za niedopełnienie obowiązków grożą kary administracyjne, w tym grzywny. Co ważne, mogą one zostać nałożone nawet bez stwierdzenia wykroczenia.

Dokumenty wymagane od kandydata

Poza legalnym pobytem cudzoziemiec ubiegający się o pracę w Polsce musi przygotować szereg dokumentów. Ich lista może się zmieniać, w zależności od branży i stanowiska. Są to m.in.:

  • ważny dokument podróży (paszport),
  • zaświadczenie o niekaralności z kraju pochodzenia,
  • dokumenty medyczne potwierdzające zdolność do pracy,
  • dokumenty potwierdzające wykształcenie,
  • zdjęcia do dokumentów.

Wszystkie zagraniczne dokumenty muszą być przetłumaczone na język polski przez tłumacza przysięgłego.

Legalizacja zatrudnienia cudzoziemców w Polsce zaczyna się od sprawdzenia legalności pobytu i przygotowania odpowiedniej dokumentacji. Jak przebiega sam proces legalizacji? Jakie są dostępne ścieżki administracyjne? I dlaczego warto skorzystać ze wsparcia agencji pracy tymczasowej w tym zakresie?

Zapraszamy do lektury kolejnej części artykułu na temat legalnego zatrudniania cudzoziemców w Polsce!